دوره پری ناتال شامل دوره بارداری، زایمان، تولد و دوره پس از زایمان تا زمان یک سالگی نوزاد می باشد. از هر ده زن باردار بیش از یک نفر در دوره بارداری و پس از زایمان خود با مشکلات سلامت روان درگیر می شود. این دسته بیماری ها می توانند هر کسی را تحت تاثیر قرار دهند.
تاثیر بارداری بر سلامت روان مادران باردار:
بارداری و داشتن نوزاد برای اغلب افراد هیجان انگیز است، اما می تواند با خود چالش هایی را به همراه داشته باشد. حتی اگر پیش از این هرگز دچار مشکلات سلامت روان نشده باشید، تغییرات فیزیکی، عاطفی و هورمونی بارداری و پس از تولد نوزاد می توانند خود عاملی بر بیماری های روانی باشند. شایع ترین مشکل در دوره بارداری و پس از زایمان افسردگی، اضطراب و استرس می باشد.
در دوره بارداری حدود ۱۲ درصد از زنان دچار افسردگی و حدود ۱۳ درصد از آنها دچار اضطراب می شوند.
چنانچه دچار بیماری های روانی جدی بوده اید، مانند:
اسکیزوفرنی
اختلال دوقطبی
اختلال اسکیزو افکتیو
افسردگی شدید
روانپریشی
اختلال اضطرابی شدید مانند اختلال وسواس فکری عملی (OCD)
باید هر چه سریع تر به یک متخصص زنان و زایمان و یک روانشناس مراجعه کنید زیرا خطر بازگشت بیماری در دوره بارداری و پس از زایمان بسیاربیشتر از زمان های دیگراست. تیم درمانی باید از اختلال شما آگاهی داشته باشند و اطلاعات لازم در اختیار افراد قرار دهد.
تاثیر حالات و ویژگی های روانی مادر روی جنین کودک
وقتی جنین در شکم مادر است ، تحت تاثیر حالات فیزیکی مادر قرار می گیرد و حالات روانی مادر نیز تاثیرزیادی بر روی او خواهد گذاشت. اما این تاثیر بر خلاف تصور ، مستقیم نیست. به این معنا که اگر مادر زیاد غذا می خورد ، فرزند به خوردن زیاد غذا و یا کم عادت نخواهد کرد.
آرامش روحی و معنوی در دوران بارداری
مادر در دوران بارداری دچار نوسانات روحی و خُلقی می شود، در حالی که حساس و تحریک پذیر شده و دچار خُلق و خوی دوگانه ای می گردد که همسرش را نیز متعجب می سازد.آرامش روحی و معنوی مادر در طی دوران بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است. زیرا جنین تحت تأثیر محیط اطرافش می باشد و بی شک، نزدیکترین محیط به او مادر است.
استرس در دوران بارداری
دوران بارداری یکی از زمان هایی است که زنان باردار را دستخوش تغییرات زیادی میکند یکی از این تغییرات ،تغییرات خلق و خو ، بروز افسردگی و استرس،اضطراب در دوران بارداری میباشد . تمامی این تغییرات ناشی از بالا رفتن سطح هورمون های بارداری در بدن زنان باردار میباشد.
کاهش استرس‌های دوران بارداری
مطمئناً بارداری یکی از مراحل حساس زندگی هر شخصی به شمار می‌رود . امروزه در بسیاری کشورها با پیشرفت علم پزشکی و انجام دادن آزمایش‌های دوره‌ای و مخصوص زمان بارداری می‌توان سلامت مادر و جنین را زیر نظر گرفت.
گرفتگی خلق پس از زایمان در هفته اول پس از زایمان رخ می دهد. این حالت واکنشی طبیعی به تغییرات هورمونی است که بدن پس از زایمان تجربه می کند. بسیاری از زنان احساس فشار زیادی دارند؛ غیر منطقی، تحریک پذیر، پریشان، مضطرب و حساس می شوند و احساس ناتوانی می کنند. این گونه احساسات کوتاه مدت هستند و معمولا ظرف چند روز یا حتی کمتر از بین می روند. در صورتی که در دو هفته گذشته این احساسات را تجربه کرده اید، بهتر است با ماما یا روانشناس مشورت کنید.
چنانچه احساس می کنید پس از به دنیا آمدن فرزندتان به لحاظ عاطفی دچار مشکل شده اید، باید مسئله را هر چه سریع تر با ماما، روانشناس یا پزشک عمومی خود در میان بگذارید. پذیرش این موضوع که در تلاش برای کنار آمدن با نیازهای یک نوزاد هستید، می تواند دشوار و حتی ترسناک باشد. بسیاری از زنان از این که از وجود نوزاد خود لذت نمی برند احساس گناه می کنند و همین امر مطرح کردن آن را با سایرین دشوار می سازد.
شاید از وجود فرزند خود لذت می برید، اما از همراهی سایر افرادی که پیش از این در کنارشان اوقات خوبی داشتید، لذت نمی برید مانند والدین، همسر یا یکی از دوستان صمیمی. ممکن است در مورد فرزند خود دچار وسواس شده باشید و تمایلی به کمک یا دخالت اطرافیان در این مسئله نداشته باشید. در صورتی که دچار این دسته احساسات و افکار هستید، بهتر است هر چه سریع تر مشکل خود را با یک روانشناس در میان بگذارید زیرا ممکن است نشانه های اولیه ای از افسردگی پس از زایمان باشند.
افسردگی پس از زایمان
افسردگی پس از زایمان یک بیماری افسردگی است که از بین ۱۰۰ زن که صاحب نوزاد شده اند بر روی ۱۰ تا ۱۵ نفر آنها تاثیر میگذارد. علائم آن مشابه به علائم افسردگی در زمان های دیگر است. که شامل کم خلق و خوی بودن و سایر علایم دیگر که به مدت حداقل دو هفته به طول بی انجامند است. بسته به شدت آن، شما ممکن است برای مراقبت از خود و نوزاد خود با مشکل مواجه شوید . ممکن است کارهای ساده و آسان برای شما سخت و دشوار به نظر آیند.
نشانه های افسردگی پس از زایمان
افسردگی / زود رنجی / خستگی / بی خوابی / احساس گناه / کاهش میل جنسی / بی علاقگی و بی انگیزگی / افکار منفی / نا امیدی / اجتناب از افراد / افکار خودکشی
در زنانی که قبل از بارداری دارای افسردگی یا سایر اختلالات روانی بوده اند، خطر ابتلا به افسردگی پس از زایمان بیشتر است. همچنین در زنانی که از حمایت اجتماعی برخوردار نیستند و یا دچار استرس زیادی هستند، احتمال افسردگی بیشتر است
بسیاری از زنان احساس گناه و شکست میکنند. بدین جهت آنها با هیچکس در مورد احساسات و ترس خود صحبت نمیکنند. اما هر چه زودتر به شما کمک شود، درمان افسردگی بهتر و سریعتر انجام خواهد شد.
