براساس تحقیقات، دلایل اتیسم ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطیه. جنبه ژنتیکی ماجرا مطرحه چون میزان شیوع اتیسم در افراد متعلق به یک خانواده بالاتره و در افراد فامیل فرد دارای اتیسم معمولا نشانه های مشابه مشاهده میشه. همینطور ژن SHANK3 از جمله ژن هایی هست که نقش اون در نارسایی های اتیسم در تحقیقات متعددی تایید شده. سن بالای والدین در زمان زایمان، شرایط خود زایمان مثل تولد بسیار زودرس و نوزاد نارس و بارداری هایی با فاصله کمتر از یک سال در بروز اوتیسم مطرح شدن. مصرف ویتامین ها و فولیک اسید قبل و طی بارداری به نظر میرسه در کاهش اوتیسم نقش موثری داره.
ناتوانی در برقراری تعاملات اجتماعی با بقیه و تمایل به انجام رفتار های تکراری مهم ترین مشخصه بچه ی اوتیستیکه.
علل اوتیسم چیست ؟
علل دقیق اوتیسم مشخص نیست. شواهدی وجود دارد که عوامل ژنتیکی در ان نقش بازی می کنند ، از طرفی برخی بیماری های خاص توسط یک مادر باردار نیز ممکن است با پیشرفت اوتیسم ( مانند سرخچه ) ارتباط داشته باشند. اوتیسم درمردان با درصد بالاتر نسبت به زنان تاثیر می گذارد
اوتیسم ژنتیکی است ؟
شواهدی برای اهمیت ژنتیک در پیشرفت اختلال طیف اوتیسم وجود دارد. با این حال، دلایل خاص نامعلوم است. اغلب از زمان تولد یا قبل از رسیدن به سن سه سالگی رخ می دهد. همچنین بیشتر در پسران نسبت به دختران شایع است به نظر نمی رسد اختلاف نژاد یا قومیت در بروزآن نقش داشته باشد.
اختلالات طیف اوتیسم کدامند ؟
اختلال طیف اوتیسم به گستره ای از اختلالات از جمله سندرم آسپرگر اشاره دارد، افراد مبتلا به اتیسم اغلب برای درک جهان پیرامون خود تلاش می کنند، این امر را در تفسیر برخی از نشانه های اجتماعی خاص، یا درک زبان و معانی انتزاعی بیشتر فرا می گیرند. بسیاری از افراد مبتلا به ای اس دی دارای عملکرد و هوش بالایی هستند در حالی که برخی از افراد دارای ناتوانی های یادگیری هستند.
ناتوانی های کودکان اوتیسمی کدامند؟
ناتوانی در پیشرفت
سندرم رت: این یک بیماری سیستم عصبی است که برگشت را ایجاد می کند، به خصوص در استفاده از زبان و دست ها تفاوت زیادی با اوتیسم دارد و تنها در زنان دیده شده است
ناتوانی در یادگیری: نادر است و این در مواردی رخ می دهد که به بچه یک چیز را یاد می دهیم و آن بچه در 10 سالگی آن را از یاد می برد
سندرم اسپرگر: بیماری است که در طی سال های اول مدرسه ظاهر می گردد و شامل تداخلات اجتماعی، دقت زیاد در صحبت کردن و اشتیاق به کارهای غیرمعمول است.
نشانه های اوتیسم در کودکان کدامند؟ کودک اوتیسمی چه اختلالاتی دارد؟
نشانه های اوتیسم:
مهارتهاي اجتماعي:
يكي از علائم و نشانه های واضح اتیسم تعامل اجتماعي است و اين قضيه تا بزرگسالي پايدار ميماند. این کودکان از ماههای 8ام تا 10ام به بعد ممکن است واکنشی به نام خود نداشته باشند و تعاملات چهرهای و ارتباط چشمی کمتری از خود نشان دهند و ممکن است از لمس شدن بیزار باشند. در دوران ابتدایی کودکی ممکن است تمایلی به بازی کردن از خود نشان ندهند و یا تلاش در بازیهای انفرادی داشته باشند. بيشتر كودكان اُتيستيك به نظر ميرسد كه مشكلات يادگيري زيادي براي داد و ستد و ارتباط دارند. يك كودك اُتيستيك ممكن است كه مهربان و يا گرم باشد ولي نميتوان از آنها انتظار پاسخ دهي و تعاملات طبيعي متناسب با سطح سني خودشان را داشته باشيم. كودك اُتيستيك به نظر ميرسد كه فاقد توانايي ارتباط با ديگران است و فعاليتهاي منفرد و تكي را ترجيح ميده. كودكان مبتلا به اتیسم خفيف ممكن است داراي توانايي تعامل اجتماعي با ديگران باشند ولي تعاملات آنها در مقابل احساسات و نيازهاي ديگران فاقد گرمي و احساس است. كودكان اُتيستيك كه دچار شرايط شديدتر در اين اختلال هستند ممكن است سراسر گوشهگير باشند و ارتباطي محدود و مكانيكي با ديگران داشته باشند.
همانخواهي:
كودكان مبتلا به اتیسم اغلب در انعطافپذيري در مقابل تغييرات و دگرگونيها در زندگي روزانه مشكل دارند. همانخواهي و يا در مواردي مقاومت و يا رفتارهاي كليشهاي و تكراري اين كودكان رابطهاي تنگاتنگ با ديگر علائم اين اختلال دارد. همانخواهی را میتوان در حیطههای گوناگون ازجمله همانخواهی مکانی (فقط مکانی خاص را دوست دارند)، خوراکی (فقط غذایی خاص را دوست دارند)، شکلی (فقط شکل خاصی از اشیاء را دوست دارند)، رفتاری (آداب خاص غذا خوردن، حمام رفتن، لباس پوشیدن و…)
حواس :
مغز کودکان مبتلا به اتیسمقادر نيست كه همه حسها و دروندادهاي اطلاعاتي را هماهنگ و يكپارچه كند و بههمينخاطر دچار اشتباه و سردرگمي(یا اختلال در پردازش حسی) ميشود. ازطرفي اين كودكان ممكن است بعضي از حواس فرديشان كه بيشازحد گسترش يافته مشكل پيدا كند و دچار افزايش درونداد اطلاعاتي در مورد يكي از حواسشان مانند بينايي و لامسه شوند و در افراد ديگر ممكن است اطلاعات دچار تقليل و كاهش غيرعادي شود مانند حس شنوايي بهصورتي كه ممكن است تحريك از طريق اين حواس به خاموشي بينجامد.
لامسه:
پوست ما با عصبي كه پيامها را براي مغز ميفرستد پيوند دارد. بهصورتيكه ميفهميم كه چه چيزي را داريم لمس ميكنيم. ما ميدانيم كه درچهصورتي احساس سرما، گرما و يا خارش ميكنيم و در نتيجه ميدانيم كه چگونه به آن احساس پاسخ دهيم. براي مثال ما خودمان را از بخاري داغ عقب ميكشيم و يا وقتي كه احساس سرما ميكنيم لباس گرم مي پوشيم. ولي آيا كودكي كه دچار مشكلات يكپارچگي حواس است نيز ممكن است خود را از بخاري عقب بكشد (و يا نه تازه همين احساس گرما كودك را بهسمت بخاري داغ و لمس كردن آن ميكشاند)؟و يا وقتي كه او را نوازش ميكنند(لمس اجتماعی)او احساس يك ضربه سخت به بدن خود يا اينكه پاي برهنه در تابستان سوزان روي سنگفرشها راه ميرود چون كه نميتواند به اين گرماي سوزان واكنشي نشان دهد
ادراك فضايي وضعيت و يا موقعيت مكاني بدن :
اين سيستم حركات بدن را كنترل ميكند و به ما اجازه ميدهد بفهميم كدام قسمت از بدن ما در ارتباط با محيط در چه وضعيتي قرار دارد. اين سيستم به ما اين اجازه را ميدهد كه بهصورت انعطافپذير حركت كنيم و احساس كنيم كه در چه موقعيتي هستيم و چه تغيیراتي ميتوانيم به وضعيت بدن خود دهيم. يك شخص مبتلا به طیف اتیسم كه در اين زمينه مشكل دارد ممكن است دريافتهاي حسي داشته باشد كه نتواند علائم آنها را بخواند و درك كند و همچنين رفتارهاي او ممكن است پر جست و خيز و بيهدف بهنظر برسد و يا اينكه او متوجه نشود كه به حريم ديگران تجاوز كرده است زيرا ادراك روشن و واضحي نسبت به چگونگي وضعيت بدنش ندارد. قطعا همه ما بهعنوان كساني كه با اين كودكان در ارتباطيم تابهحال اينگونه رفتارها را از اين كودكان ديدهايم و شايد بتوان يكي از دلايل رفتارهاي پرخطر كودكان مبتلا به اتیسم را اين مورد بدانيم كه اين كودكان تصوير روشني درمورد وضعيت بدن خود ندارند. اين اختلال را ميتوان از راه تقليد حركات در اين كودكان بررسي كرد و مشاهده نمود اين كودكان كمتر قادرند از حركات دنباله دار ما كه مانند رقص باله است پيروي و تقليد كنند.
تعادل دهليزي :
ما انسانها يك احساس تعادل داريم كه از گوش مياني ما سرچشمه ميگيرد. اين تعادل دهليزي نقطه ثقلي براي بدن و حركات بدن ما است. وقتي كه اين سيستم سالم است كودك ما ميتواند احساس تعادل كند و شروع به حركت و اشغال و ادراك فضاي اطراف خود نماید. براي مثال ما ميتوانيم از شيب دامنه يك كوه پايين بيايیم بدون اينكه احساس خطري در مورد اين سراشيبي ناهموار كه تعادل ما را برهم ميزند داشته باشيم زيرا مجاري دهليزي ما بهخوبي كار خود را انجام ميدهند و به ما براي حركت در اين سطح مورب نقطه ثقلي ارائه ميكند تا با اتكا به آن و هماهنگي انداممان و ادراك و تصويري كه در ذهن خود از موقعيت بدن خود داريم از اين سراشيبي پايين بياييم ولي اگر كودك اُتيستيكي در موقعيت سراشيبي دامنه يك كوه باشد مشاهده همين سراشيبي ميتواند براي او وحشتناك و دلهرهآور باشد و از طرف ديگر او در هر گام احساس عدم تعادل ميكند و نميتواند نقطه ثقلي براي بدن خود بيابد و به همين خاطر تلاش ميكند كه به اطرافيان خود چنگ بزند تا بتواند از نقطه ثقل آنان استفاده كند و در حقيقت به آنان آويزان ميشود. اين كودكان نقطه اتكاهاي زنده انساني را بر نقطه اتكاهاي غيرجاندار مانند شاخه از يك درخت يا قسمتي از يك صخره ترجيح ميدهند ولي درصورت حركت فرد ديگر دوباره نقطه ثقل خود را براي مدتي از دست ميدهد تا اينكه نسبت به اين حركت عادت كند. در مواردي عنوان شده است كه اين سيستم تعادل در اين كودكان بهخوبي شكل نگرفته و مانند موارد قبلي (لامسه و ادراك فضايي بدن) دچار نقصانهاي شديدي است. چيزي كه اين گفته را تاييد ميكند اين است كه اين كودكان ممكن است مدت زمان زيادي را دور خود بچرخند ولي اصلاً احساس سرگيجه يا تهوع نكنند، به اين معني كه اين سيستم اُرگانيك بهخوبي كار نميكند و در مواقع زيادي ما مشاهده ميكنيم كه اين كودكان از جايي مانند ميلههاي كناري دستگاه پارالل معلق و آويزان هستند و حتي به نظر ميرسد كه اين كودكان به اين خاطر اكثر مواقع در حال تحريكات شديد تعادلي خود هستند كه ميخواهند اين سيستم را تحريك كنند.از دیگر علائم کودکان مبتلا به طیف اتیسم میتوان به تحریکات حسی متفاوت، اختلالات خواب و خوراک، آشفتگی وضعیت عاطفی، رفتارهای خودآزاری و دیگرآزاری اشاره نمود.
نشانه ها و آزمایشات اوتیسم
اگر نوزاد شما دچار مشکلات زیر بود، حتما او را نزد پزشک ببرید
در 12 ماهگی، هنوز چیزی نمی گوید (منظور گفتن همان کلمات ناواضح است)
در 12 ماهگی، اشاره نمی کند و یا “بای بای” نمی کند
در 16 ماهگی، یک لغت هم نمی گوید
در 24 ماهگی، دو لغت نمی گوید
عدم توجه به اشیا (در 14 ماهگی مشخص می شود)
سن طلایی درمان اوتیسم
سن طلایی درمان اوتیسم تا قبل از 5 سالگی است. هر چه در سن پایین تری اختلال تشخیص داده و بازتوانی ها شروع شود، احتمال طبیعی شدن بیشتر است اما باید بپذیریم که این کودکان همیشه تا حدودی با سایر همسالان خود متفاوت هستند.
آیا اوتیسم قابل درمان است ؟
روش های درمانی که متخصصان برای کودکان مبتلا به اوتیسم پیش می گیرند شامل :
دارو درمانی دارو برای جلوگیری از خشم، عصبانیت، مشکلات حواس، بیش فعالی، مشکلات خوب، بی پروا بودن، زودرنج بودن و زود عصبانی شدن، به کار می رود