لکنت زبان در واقع یک نوع از اختلال گفتاری است که در دسته اختلالات می باشد. این دسته از اختلالات می تواند بر نحوه ی تولید صدا تا فرم ادای کلمات در فرد تاثیر بگذارد. به علاوه برخی از مشکلات صوتی ممکن است شامل اختلالات گفتاری شود. رایج ترین آن ها لکنت زبان است. افراد دچار اختلال گفتاری مشکلاتی در حین صحبت کردن دارند، نوک زبانی صحبت کردن خفیف ترین، فقدان توانایی در صحبت کردن و یا لال بودن بدون مشکل شنوایی شدیدترین آن است.
سنین ابتلا به لکنت
لکنت در هر سنی می تواند رخ دهد اما در حدود سنی 2 تا 4 سال شایع تر است. پسران بیشتر از دختران دچار لکنت زبان می شوند. لکنت زبان معمولا بین 18 تا 24 ماهگی آغاز شده و تا حدود 5 سالگی دیده می شود. در حدود 6-7 سالگی که با شروع مدرسه مصادف است، کودک به دلیل شرایط هیجانی و افزایش استرس ها، احتمال بروز لکنت بیشتر شود.
علل زیستی
یکی از علت های لکنت زبان دلایل ژنتیک است. در حدود 60% کسانی که دچار لکنت زبان شده اند، در خویشاوندان نزدیکشان افراد دچار لکنت زبان داشته اند لکنت زبان در کودکان می تواند به علت مشکل در فرایندهای مغزی و نقص در کارکرد محل های درگیر در تکلم در مغز بوجود آید.
علل روانی
لکنت زبان در کودک می تواند به علت اضطراب ها و استرس های محیطی در کودکان ایجاد شود. بنابراین لکنت کودک را یکی از نشانه ها و علائم استرس در کودکان میدانند.
خیلی از کودکانی که در معرض ترس های ناگهانی و شدید قرار گرفته اند، در سنین خردسالی دچار اضطراب می شوند. معمولا اختلال استرس پس از سانحه در کودکان می تواند علت اصلی لکنت باشد.
مشکلات عاطفی مثل محرومیت ها و جدایی های ناگهانی از والدین در سنین کم می تواند در بروز لکنت یا تاخیرهای کلامی موثر باشد. داشتن اضطراب جدایی بر تشدید این اختلال می افزاید.
راهکارهایی برای کمک به کودک دچار لکنت زبان
در اینجا به ذکر چند راهکار توسط مراقبین پرداخته ایم:
* علت بررسی شود. اگر علت لکنت یک ترس محیطی یا مشکل عاطفی است، حتما باید عوامل بوجود آورنده آن بررسی و رفع شود.
* از سرزنش پرهیز کنید و با لحن عیب جویانه در مورد لکنتش صحبت نکنید ” برای مثال چرا اینطوری حرف می زنی.”
* در زمان عصبانیت لکنت کودک بیشتر می شود پس سعی کنید در زمان عصبانیت آرامش خود را حفظ کنید و سعی کنید با توهین و تهدید خشم او را بیشتر نکنید.
* مراقب باشید اطرافیان کودک هرگز به خاطر حرف زدنش او را مسخره نکنند. این کار اعتماد به نفس او را به شدت کاهش داده و مشکل لکنت او را بیشتر می کند.
* استرس های کودک می تواند بروز لکنت زبان را بیشتر کند. بنابراین سعی کنید تا حد ممکن محیط کودک محیط آرام و به دور از تنش و استرس باشدکلام این کودکان ممکن است با دشواری و طولانی تر انجام شود. هرگز بین صحبت های کودک را قطع نکنید و سعی کنید وسط حرفش نپرید.*
* سعی کنید به صحبت های کودک توجه کامل داشته باشید. و به دلیل لکنت داشتن حرف هایش را نادیده نگیرید.
* می توانید وقتی کودک در حرف زدنش دچار مشکل می شود، ابتدا با آرامش به حرف هایش گوش دهید سپس در پاسخ یا تایید او آرام و شمرده حرف زدن کلام خود را الگو قرار دهید .
* از ترساندن، تهدید و تنبیه بدنی کودک به شدت پرهیز شود. این شیوه های تربیتی مشکل او را چند برابر می کند.